The Power Of Habit - Book Review in Marathi

आजच्या धकाधकीच्या जीवनात आपल्या सगळ्यांना कधी ना कधी आपल्या सवयी सुधारण्याची गरज भासते. सकाळी लवकर उठण्याची सवय असो, नियमित व्यायाम करणे किंवा सकस आहार घेणे. अशा परिस्थितीत चार्ल्स डुहिग यांचे 'द पॉवर ऑफ हॅबिट' हे पुस्तक उत्तम मार्गदर्शक ठरू शकते. आपल्या सवयींचा आपल्या जीवनावर कसा परिणाम होतो आणि आपण त्या कशा बदलू शकतो हे या पुस्तकात सांगितले आहे. डुहिग यांनी विज्ञान आणि कथाकथनाची उत्तम सांगड घालून हे पुस्तक अतिशय मनोरंजक आणि समजण्यास सोपे केले आहे. या ब्लॉगमध्ये, आम्ही या पुस्तकाच्या मुख्य प्रकरणांचे पुनरावलोकन करू आणि हे पुस्तक आपल्या जीवनात सकारात्मक बदल कसे आणू शकते हे जाणून घेऊ.

प्रमुख अध्यायांचा सारांश (Summary of Key Chapters):

धडा 1: सवय लूप (The Habit Loop)

चार्ल्स डुहिग सवयीच्या लूपसह 'द पॉवर ऑफ हॅबिट' सुरू करतो. सवय लूप तीन भागांमध्ये विभागलेला आहे: क्यू, रूटीन आणि रिवॉर्ड. क्यू हा सिग्नल आहे जो आपल्या मेंदूला कोणती सवय सुरू करावी हे सांगते. दिनचर्या म्हणजे आपण वारंवार पुनरावृत्ती केलेली क्रिया आणि त्या कृतीनंतर आपल्याला मिळणारा बक्षीस म्हणजे बक्षीस. उदाहरणार्थ, तुम्ही दररोज सकाळी कॉफी प्यायल्यास, क्यू सकाळचा अलार्म असू शकतो, दिनचर्या कॉफी बनवत असू शकते आणि बक्षीस कॉफीचा वास आणि चव असू शकते.

धडा 2: बदलाची शक्ती (दि क्रेव्हिंग ब्रेन)

या प्रकरणात, डुहिग आपल्या सवयी आपल्या मेंदूमध्ये खोलवर कशा रुजतात हे स्पष्ट करतात. जेव्हा आपण एखादी सवय पुन्हा पुन्हा सांगतो तेव्हा आपल्या मेंदूत त्या सवयीची 'तृष्णा' निर्माण होते. हीच तळमळ आपल्याला ती सवय पुन्हा पुन्हा करायला प्रवृत्त करते. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही रोज संध्याकाळी व्यायामशाळेत गेलात तर काही वेळाने तुमच्या मेंदूला त्या व्यायामानंतर मिळणारा 'एंडॉर्फिन' हवासा वाटू लागेल.

धडा 3: सवय बदलाचा सुवर्ण नियम (The Golden Rule of Habit Change)

दुहिग यांनी या प्रकरणात 'गोल्डन रुल'चा उल्लेख केला आहे, जो सवयी बदलण्याचा सर्वात महत्त्वाचा नियम आहे. हा नियम सांगतो की जर तुम्हाला एखादी सवय बदलायची असेल तर तुम्हाला क्यू आणि बक्षीस समान ठेवावे लागेल, परंतु दिनचर्या बदला. उदाहरणार्थ, जर तुम्हाला धूम्रपान सोडायचे असेल, तर तुम्हाला तेच संकेत आणि बक्षीस ठेवायचे असेल, परंतु धूम्रपानाच्या जागी आरोग्यदायी दिनचर्या, जसे की च्युइंगम किंवा फिरायला जा.

धडा 4: सवयी आणि कंपन्या (Keystone Habits, or The Ballad of Paul O’Neill)

या प्रकरणात, डुहिग 'कीस्टोन हॅबिट्स' बद्दल बोलतो. या अशा सवयी आहेत ज्यांचा आपल्या इतर सवयींवरही परिणाम होतो. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही नियमित व्यायामाची सवय लावली तर ते तुमच्या खाण्याच्या सवयी, झोपण्याच्या सवयी आणि तुमचा मूड देखील सुधारू शकतो. ही संकल्पना स्पष्ट करण्यासाठी, डुहिग अल्कोआचे सीईओ पॉल ओ'नील यांची कथा सांगतात, ज्यांनी सुरक्षितता ही त्यांच्या कंपनीची मुख्य सवय बनवली आणि यामुळे संपूर्ण कंपनीची कामगिरी सुधारली.

धडा 5: समाज आणि सवयी (Starbucks and the Habit of Success)

या प्रकरणात, दुहिग समाज आणि आपल्या सभोवतालचे लोक आपल्या सवयींवर कसा प्रभाव पाडतात हे स्पष्ट करतात. उदाहरणार्थ, जर तुमचे मित्र नियमित व्यायाम करत असतील तर तुमच्यासाठीही व्यायाम करणे सोपे होईल. डुहिग स्टारबक्सची कथा देखील सांगते, जिथे कर्मचाऱ्यांना तणावपूर्ण परिस्थितीत कसे वागायचे याचे प्रशिक्षण दिले जाते. यामुळे कर्मचाऱ्यांची कामगिरी सुधारते आणि ते अधिक चांगली ग्राहक सेवा देऊ शकतात.

धडा 6: संकटाची शक्ती (The Power of a Crisis)

या प्रकरणात, दुहिग संकटाच्या वेळी सवयी बदलणे कसे सोपे आहे हे स्पष्ट करते. जेव्हा आपण संकटाचा सामना करत असतो तेव्हा आपला मेंदू नवीन सवयी अंगीकारण्यासाठी अधिक तयार असतो. उदाहरणार्थ, एखाद्या कंपनीमध्ये मोठे संकट उद्भवल्यास, कंपनीचे कर्मचारी सहजपणे नवीन कार्य पद्धती स्वीकारू शकतात.

धडा 7: समाज आणि सवयी (How Target Knows What You Want Before You Do)

या प्रकरणात, डुहिग स्पष्ट करतात की मोठ्या कंपन्या आमच्या सवयी समजून घेऊन त्यांची उत्पादने आणि सेवा कशा डिझाइन करतात. उदाहरणार्थ, कोणत्या ग्राहक गर्भवती आहेत हे शोधण्यासाठी लक्ष्य कंपनीने आपल्या ग्राहकांच्या खरेदीच्या सवयींचे विश्लेषण केले आणि त्यानुसार त्यांना उत्पादने ऑफर केली. यामुळे कंपनीची विक्री वाढली आणि ग्राहकांनाही त्यांना आवश्यक असलेली उत्पादने सहज मिळू लागली.

धडा 8: समाजावर सवयींचा प्रभाव (Saddleback Church and the Montgomery Bus Boycott)

या प्रकरणात, डुहिग हे समजावून सांगतात की सवयींचा समाजावर कसा खोल परिणाम होतो. त्यांनी सॅडलबॅक चर्च आणि मॉन्टगोमेरी बस बॉयकॉटच्या कथांचा उल्लेख केला, जिथे लोकांनी त्यांच्या सवयी बदलून समाजात मोठा बदल घडवून आणला. सॅडलबॅक चर्चने आपल्या सदस्यांना लहान गटांमध्ये विभागले आणि त्यांना नियमित बैठका घेण्याची सवय लावली. यामुळे सभासदांमध्ये एक मजबूत बंध निर्माण झाला आणि चर्चच्या वाढीस मदत झाली. त्याच वेळी, माँटगोमेरी बस बहिष्कारात, लोकांनी बसेसवर बहिष्कार टाकला आणि चालण्याची सवय लावली, ज्यामुळे नागरी हक्क चळवळीला बळ मिळाले.

धडा 9: सवयी बदलण्याची कला (The Neurology of Free Will)

या शेवटच्या प्रकरणात, डुहिग हे स्पष्ट करतात की आपण आपल्या सवयी कशा बदलू शकतो आणि तसे करण्यासाठी आपल्या मेंदूमध्ये कोणती प्रक्रिया होते. त्यांनी सांगितले की सवयी बदलण्यासाठी आपल्याला आपल्या मेंदूला पुन्हा प्रोग्राम करावे लागेल. यासाठी आपल्याला आपल्या सवयींचे संकेत आणि बक्षीस ओळखावे लागेल आणि नंतर दिनचर्या बदलावी लागेल. ही प्रक्रिया सोपी नाही, पण आपण प्रयत्न करत राहिलो तर आपण आपल्या सवयी बदलू शकतो आणि आपल्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणू शकतो.

विश्लेषण (Analysis):

'द पॉवर ऑफ हॅबिट' हे पुस्तक आहे जे आपल्या दैनंदिन जीवनावर - आपल्या सवयींवर खोलवर परिणाम करणाऱ्या गोष्टींवर लक्ष केंद्रित करते. चार्ल्स डुहिग यांनी हा गुंतागुंतीचा विषय अतिशय सोप्या आणि आकर्षक पद्धतीने मांडला आहे. पुस्तकाची सर्वात मोठी ताकद म्हणजे त्याचा समतोल – वैज्ञानिक संशोधन आणि वास्तविक जीवनातील कथा यांचे परिपूर्ण मिश्रण.

डुहिग यांनी सवयींची निर्मिती, त्यांचे परिणाम आणि त्या बदलण्याचे मार्ग याविषयी सविस्तरपणे सांगितले आहे. विशेषत: 'हॅबिट लूप' आणि 'गोल्डन रुल ऑफ हॅबिट चेंज' या संकल्पना वाचकांना त्यांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणण्यास प्रवृत्त करतात.

काही ठिकाणी पुस्तकाची पुनरावृत्ती होते असे काही वाचकांना वाटू शकते. तरीसुद्धा, एकूणच हे एक मौल्यवान वाचन आहे जे केवळ व्यक्तींसाठीच नाही तर संस्थांसाठी देखील उपयुक्त अंतर्दृष्टी प्रदान करते. हे पुस्तक आपल्याला शिकवते की छोटे बदल आपल्या जीवनात मोठे बदल कसे घडवून आणू शकतात.

निष्कर्ष (Conclusion):

'द पॉवर ऑफ हॅबिट' हे पुस्तक आपल्याला आपल्या जीवनातील प्रत्येक पैलूकडे नव्या दृष्टीकोनातून पाहण्यास भाग पाडते. आपल्या सवयी किती शक्तिशाली आहेत आणि आपण त्या आपल्या फायद्यासाठी कशा वापरू शकतो हे चार्ल्स डुहिग आपल्याला दाखवतो. तुम्हाला तुमच्या आयुष्यात खरा बदल घडवायचा असेल तर हे पुस्तक तुमच्यासाठी गेम चेंजर ठरू शकते. लक्षात ठेवा, लहान सवयींपासून मोठे बदल सुरू होतात !

या बुक रिव्यु वाचण्यासाठी वेळ दिल्याबद्दल धन्यवाद! आम्हाला आशा आहे की तुम्हाला ही समरी माहितीपूर्ण आणि विचार करायला लावणारी वाटली असेल. आमच्या नवीनतम बुक रिव्यु आणि प्रकाशनांबद्दल अद्ययावत राहण्यासाठी सोशल मीडियावर DY Books ला फॉलो करण्यास विसरू नका.

तुम्हाला पुस्तक खरेदी करण्यात स्वारस्य असल्यास, खालील लिंकवर अवश्य भेट द्या - खरेदी करण्यासाठी येथे क्लिक करा.

जर तुम्हाला आमची बुक रिव्यु आवडली असेल आणि आम्हाला पाठिंबा देऊ इच्छित असाल, तर आपण देणगी देऊ शकता. आम्ही तुमच्या पाठिंब्याचे कौतुक करतो आणि भविष्यात तुमच्यासाठी आणखी उच्च-गुणवत्तेचे बुक रिव्यु आणण्यास उत्सुक आहोत! देणगी देण्यासाठी येथे क्लिक करा.

_